Вести

Америка ја губи битката за небото над Пацификот: Воздушната супериорност станува недостижен луксуз

Според Институтот Мичел, САД во моментов немаат доволно капацитети за да се спротивстават на технолошки и индустриски подготвената Кина, што ја става американската стратегија за одбрана во Пацификот под сериозен ризик

aerodromci.com, мај 2025

САД, некогашниот неприкосновен владетел на воздушниот простор, денес се соочува со криза на својата најважна воена доктрина – постигнување воздушна супериорност. Најновиот извештај на Институтот Мичел за воздухопловни студии е алармантен: американските воздухопловни сили не се подготвени за голем конфликт со НР Кина во Пацификот – регионот каде геополитичката напнатост постојано расте.

Падот на американската воздушна моќ

По три децении кратења, одложувања и политички компромиси, Воздухопловните сили на САД се најдоа во позиција да располагаат со само 120 ловци F-22 – единствените кои навистина можат да обезбедат воздушна супериорност. За споредба, НР Кина веќе има над 300 стелт ловци J-20, а секоја година произведува над 200 нови борбени авиони. Тоа е повеќе отколку што произведуваат сите западни земји заедно.

Програмата за развој на F-22 е затворена, а F-15C/D се веќе пензионирани. F-35, иако технолошки напреден, не може да обезбеди доволен број летови и има ограничувања во борбениот радиус. Американската стратегија сè повеќе се потпира на технологија што веќе е во застарување во однос на агресивниот развој на кинеската авијација.

Кинеската предност – бројност, интеграција, ракети

Кинеските воздухопловни сили (PLAAF) не само што располагаат со поголем број модерни борбени авиони од 4-та и 5-та генерација, туку имаат и интегрирана воздушна одбрана и значителни капацитети за електронско војување, AWACS поддршка и напредни беспилотни системи. Нејзините ракети воздух-воздух со дострел од над 400 километри претставуваат реална закана дури и за американски летала со стелт карактеристики.

Кина истовремено гради и стелт бомбардер од шестата генерација, што само ја потврдува намерата не само да ја одбрани својата територија, туку и проактивно да ја загрози логистичката инфраструктура на САД ширум Пацификот. Планот е едноставен, но ефикасен: прв удар со илјадници ракети врз клучните американски бази, потоа масовна употреба на воздухопловни и морнарички ресурси за задушување на секој обид за контранапад.

Тактичка дисперзија и реалноста на ракетната закана

Американските воздухопловни сили се обидуваат да одговорат со концептот на дисперзирани бази и мобилна логистика. Но, ефективноста на овој пристап останува спорна, особено имајќи предвид слабата заштита од кинески хиперсонични и балистички ракети. Со други зборови, САД ризикуваат да влезат во конфликт без капацитет да го одржат темпото на војната.

Тактичка поука од Украина и Русија

Некои аналитичари посочуваат дека беспилотните летала и ракетите ја замениле потребата од класична воздушна супериорност. Но, конфликтот меѓу Русија и Украина покажува токму спротивното. Обете страни не успеаја да воспостават доминација во воздухот, резултирајќи со скапа и долготрајна војна на исцрпување. Истиот сценарио може да се повтори во Пацификот – но со многу поголеми влогови. 

Стратегиската грешка се плаќа скапо

Институтот Мичел јасно предупредува: „Грешката направена во фазата на изработка на стратегијата не може да се исправи во подоцнежните фази од реализацијата.“ Ако САД ја изгубат воздушната битка над Пацификот, тоа ќе значи крај на американската хегемонија во Западниот Пацифик, колапс на одбранбениот појас околу Тајван и отворен пат за Кина да го истисне Вашингтон од целиот регион.

Во новата ера на индустриско-војна конкуренција, деиндустријализираната Америка можеби веќе ја изгубила клучната предност. Прашањето не е само кој има повеќе авиони, туку кој има стратегија, ресурси и решеност да ја добие битката за небото – а засега, НР Кина е во офанзива.

 

Споделете