Се разбудив сам, без аларм. Телото уште поспано, но умот буден, тежок, натежнат од мисли што некако не можам да ги смирам со кафе. Најчесто овие утрински тишини ми носат мир, но денес чувствувам немир. Ми се врти едно прашање по глава: како е можно да имаме судство што никој не го доживува како праведно? Што се случи со чувството дека законите постојат за да нè заштитат?
Мислам на сите оние приказни што сум ги чул – од луѓе што ги познавам, но и од тие што ги читам во медиумите. Една жена ја влечат низ судови седум години за старателство над детето, додека нејзиниот поранешен маж, со врски и пари, оди по канцеларии и тивко ги решава работите зад завеси. Во друга приказна, млад човек е осуден за нешто што не го сторил, бидејќи немал доволно пари за добар адвокат, а судијата не сакал „да се мачи“. Никој не барал вистина – сите барале брзо решение, формално завршување на обврската. И тоа се нарекува судски процес.
Имам чувство дека правдата кај нас не се добива – се купува, се наместува, се одложува или се губи. Како да е некој тивок договор меѓу оние што „знаат како оди работата“. Тие што немаат врски, што не познаваат никого, што немаат пари, се губат во лавиринт од бирократија, корупција и рамнодушност.
Јас лично (за среќа или за жал) досега не сум имал сериозен судски проблем. Но тоа не значи дека не се плашам. Напротив, најмногу ме плаши можноста дека ако некогаш ми затреба судска заштита – нема да ја добијам. Дека ќе морам да го молам системот да ми обрне внимание. Дека ќе гледам како нешто неправедно се случува пред мои очи, а јас ќе бидам нем сведок, немоќен, затрупан под „прописи“, „одложувања“, „технички грешки“.
На моменти си велам: можеби е подобро да се тргнеш, да не чепкаш, да не се замараш. Затоа што кога ќе влезеш во тој свет, излегуваш поразен. Но потоа ме фаќа срам – зошто прифаќаме тоа да биде реалност? Зошто како општество молчиме? Се бориме за секакви работи – за подобри плати, за асфалт, за странски инвестиции – а за правда… ретко кој излегува на улица. Ама кога нема правда, сè друго губи смисла. Колку и да заработиш, колку и да градиш, ако еден ден некој може да ти го одземе сето тоа без последици – што вреди?
Можеби затоа вака пишувам утрово – не за да променам нешто веднаш, туку за да не го заборавам ова чувство. Да не се помирам со неправдата. Да се потсетам дека е нормално да нè боли кога нешто е погрешно. И дека, можеби, некаде постои генерација што нема да се задоволи со „така е кај нас“.
Се надевам ќе ја дочекам.
– Т.