By Aerodromci 
Трамп се заканува со напад врз Иран: Реална опција или тактика за преговори?
Вашингтон, 31 март 2025 – Поранешниот американски претседател Доналд Трамп, кој е во трка за нов мандат, повторно ги вжешти геополитичките тензии со закана дека „Иран ќе биде бомбардиран“ доколку не успеат преговорите за неговата нуклеарна програма. Оваа изјава доаѓа во време на зголемена нестабилност на Блискиот Исток и го поставува прашањето – дали Трамп навистина планира воена акција или се работи за тактика за зацврстување на неговата преговарачка позиција?
Што значи ова за Иран и регионот?
Заканите на Трамп не се изненадување, со оглед на неговата претходна политика кон Иран, вклучувајќи го повлекувањето од Нуклеарниот договор (JCPOA) во 2018 година и воведувањето на економски санкции. Но, сегашниот геополитички контекст е значително поразличен – Иран веќе изгради цврсти односи со Русија и Кина, а во исто време, Блискиот Исток е на работ на нови конфликти поради ескалацијата во Газа и Јемен.
„Иран е многу поблиску до нуклеарно оружје отколку пред неколку години. Доколку САД преземат воени чекори, последиците ќе бидат непредвидливи и можат да доведат до поширок конфликт“, изјави за The Guardian еден поранешен американски дипломат, кој посакуваше да остане анонимен.
Вистинска стратегија или предизборна реторика?
Политички аналитичари сугерираат дека Трамп ги користи овие агресивни изјави како дел од својата кампања за враќање во Белата куќа. Тој се обидува да се претстави како лидер кој нема да толерира слабост во надворешната политика, за разлика од Бајденовата администрација, која повторно се обидува да преговара со Техеран.
„Трамп знае дека ваквите тврди ставови му носат политички поени кај републиканската база. Но, дали навистина би наредил напад врз Иран? Тоа е друго прашање“, вели Џонатан Лорд, поранешен советник во Пентагон.
Во меѓувреме, иранските власти реагираа со предупредување дека „секој напад врз Иран ќе предизвика силен и незамислив одговор“, сигнализирајќи дека Техеран нема да стои настрана доколку САД навистина преземат воени чекори.
Што следува?
САД и Иран се на крстопат – или ќе се најде дипломатско решение за нуклеарната програма, или ситуацијата ќе ескалира во нова воена криза. Во моментов, главниот тест ќе биде како меѓународната заедница, особено Европа и Кина, ќе реагираат на најновите закани на Трамп.
Ако неговата реторика е само дел од предизборна тактика, тогаш веројатно ќе остане на зборови. Но, ако навистина има план за акција, светот би можел да се соочи со еден од најголемите конфликти во модерната историја.