By Aerodromci 
На денешен ден започна една од најболните епизоди во историјата на македонскиот народ – егзодусот на Македонците од Егејска Македонија. Под жестоките удари на Граѓанската војна во Грција (1946-1949), илјадници Македонци беа принудени да го напуштат својот роден крај, разделени од семејствата и осудени на живот во туѓина.
Историски контекст
Граѓанската војна во Грција беше последниот чин на крвавиот конфликт што ја зафати земјата по Втората светска војна. Македонците, како автохтон народ во северните делови на Грција, активно учествуваа во борбите, со надеж за подобар живот и признание на нивните национални права. Меѓутоа, со поразот на Демократската армија на Грција (ДАГ), одмаздата врз македонското население беше немилосрдна.
Масовно раселување и трагедија
Според историските податоци, во овој период биле убиени над 20.000 Македонци, а околу 50.000 биле принудени да заминат во други држави. Меѓу нив, околу 30.000 деца, познати како „деца бегалци“, беа испратени низ Источна Европа, далеку од своите семејства и родниот крај.
Воените дејства доведоа до целосно уништување на 45 македонски села, додека 15.000 Македонци беа лишени од грчкото државјанство и нивните имоти беа конфискувани. Политиката на асимилација и притисок врз Македонците продолжи и во наредните децении, оставајќи длабоки траги врз идентитетот и историското паметење на народот.
Судбината на прогонетите Македонци
Македонците кои беа принудени да заминат се најдоа во различни делови на светот – од Југославија и Советскиот Сојуз до Канада, Австралија и САД. И покрај разделеноста, тие никогаш не го заборавија својот јазик, култура и татковина, продолжувајќи да се борат за признавање на своите права и вистината за егзодусот.
Денес, историската неправда сè уште не е исправена. Потомците на раселените Македонци продолжуваат да се соочуваат со забраната за враќање, со одземените имоти и со непризнавањето на нивниот национален идентитет од грчките власти. Оваа тажна судбина е потсетник за една од најголемите трагедии во македонската историја, но и за истрајноста на еден народ кој никогаш не престана да сонува за својот дом.
Македонците во татковината и дијаспората
И покрај сите обиди за асимилација и историско бришење, Македонците во Грција и ширум светот продолжуваат да ја зачувуваат својата културна и национална припадност. Преку здруженија, културни манифестации, научни истражувања и сведоштва на преживеаните, егзодусот останува жива меморија.
Во последните години, неколку организации и историчари се обидуваат да ја доближат оваа вистина до пошироката јавност, преку книги, документарни филмови и конференции. Признавањето на оваа историја од страна на меѓународните институции би било чекор напред кон исправување на неправдата.
Завршен збор
Егзодусот на Македонците од Егејска Македонија не е само историја – тоа е жива рана што опстојува до денес. Тоа е приказна за борба, страдање, но и за непрекината љубов кон родниот крај. Овој ден не треба само да се памети, туку и да служи како поттик за праведна историска правда и зачувување на македонскиот идентитет низ генерациите. Борбата за вистината продолжува, а споменот за тие што страдаа никогаш нема да згасне.