Вести

Срѓа Поповиќ, CANVAS и нивната улога во глобалните ненасилни револуции

Почетоци и формирање на Otpor!

Срѓа Поповиќ е српски политички активист и коосновач на Центарот за применети ненасилни акции и стратегии (CANVAS). Во доцните 1990-ти, како студент по морска биологија, Поповиќ се приклучи на движењето Otpor! (“Отпор!”), кое имаше клучна улога во соборувањето на режимот на Слободан Милошевиќ во Србија. Otpor! стана симбол на ненасилниот отпор, користејќи хумор и креативни акции за мобилизирање на јавноста против авторитарната власт.

Основање на CANVAS и глобално влијание

По промените во Србија, во 2004 година, Поповиќ и неговиот колега од Otpor!, Слободан Ѓиновиќ, го основаа CANVAS во Белград. Целта на CANVAS е едукација на активисти ширум светот за примена на ненасилни стратегии во борбата за демократија и човекови права. Организацијата има работено со активисти од над 50 земји, вклучувајќи Иран, Зимбабве, Мјанмар, Венецуела, Украина, Грузија, Палестина, Западна Сахара и Египет.

Вклученост во “обоени револуции”

CANVAS е поврзан со неколку “обоени револуции”, како што се Револуцијата на розите во Грузија (2003), Портокаловата револуција во Украина (2004) и Револуцијата на лалињата во Киргистан (2005). Обвинувањата за мешање во внатрешните работи на други држави се појавија, особено од влади кои беа цел на овие движења. Сепак, CANVAS нагласува дека нивната улога е исклучиво едукативна и дека успехот на секое движење зависи од локалните активисти и нивната посветеност на ненасилни методи

Поврзаност со протестите во Македонија

Срѓа Поповиќ и неговата организација CANVAS се поврзуваат со протестните движења во  Македонија, особено со таканаречената “Шарена револуција” во 2016 година. Според некои извештаи, CANVAS обезбедил логистичка поддршка и обуки за активистите кои учествувале во овие протести. Дополнително, српскиот весник “Telegraf” објави дека активисти од “Школата за активно граѓанство”, поврзана со CANVAS, биле вклучени во организирањето на протестите во Скопје во 2011 година, по убиството на Мартин Нешковски. Сепак, овие информации се предмет на дебата, бидејќи CANVAS тврди дека нивната мисија е исклучиво едукативна и дека не се мешаат директно во политичките процеси на другите земји. Влијанието на CANVAS во протестите во Северна Македонија останува контроверзно и бара понатамошно истражување за да се утврди нивната точна улога и степен на вклученост.

Контроверзии и критики

Некои критичари тврдат дека CANVAS, преку своите обуки и стратегии, индиректно поттикнува промени на режими, што доведува до нестабилност. Владите на Белорусија, Иран и Венецуела ја обвинија организацијата за “извоз на револуции”. CANVAS одговара дека нивната мисија е да ги едуцираат луѓето за моќта на ненасилниот отпор и дека не се мешаат директно во политичките процеси на другите земји.

Заклучок

Срѓа Поповиќ и CANVAS играат значајна улога во глобалното ширење на идеите за ненасилен отпор и демократски промени. Иако нивната работа е предмет на контроверзии, нивното влијание врз современите протестни движења е непобитно. Нивниот пристап нагласува дека вистинската промена произлегува од локалните иницијативи и дека ненасилните методи се клучни за одржливи и мирни трансформации во општествата.

 

Споделете